Zamek Rabsztyn. Krucza skała na jurajskim szlaku Orlich Gniazd

Witajcie! Dzisiaj ponownie przenoszę Was w magiczny świat historii i tajemnic, odkrywając kolejne fascynujące miejsce na Szlaku Orlich Gniazd. Tym razem nasza podróż zaprowadzi nas do malowniczych ruin Zamku Rabsztyn, ukrytych w sercu Jury Krakowsko-Częstochowskiej w województwie małopolskim. Choć często w cieniu słynnego Ogrodzieńca, Rabsztyn po latach rekonstrukcji staje się prawdziwą perłą regionu, a dzięki nowym inwestycjom i modernizacji, już wkrótce zaoferuje zwiedzającym jeszcze więcej atrakcji.

Historia zaklęta w skałach: Od XIII wieku po dziś

Rabsztyn to nie tylko zamek, to również historia, która tkwi w pięknych wapiennych skałach. Określenie dokładnej daty jego powstania jest niezwykle trudne, a legendy głoszą, że jego początki mogą sięgać czasów rycerskiego rodu Toporczyków lub nawet króla Czech i Polski - Wacława II. Pierwsze pewne wzmianki o warowni pochodzą z XIII wieku. To wtedy na szczycie tej imponującej skały wzniesiono zamek górny, a nieco później, prawdopodobnie za panowania Kazimierza Wielkiego, dołączyła kamienna wieża obronna.

Przez stulecia zamek pełnił ważną strategiczną rolę - strzegł granic Królestwa Polskiego i kontrolował ruch na szlaku handlowym między Krakowem a Wrocławiem. Z biegiem lat rozwijał się, a w XVI wieku przeszedł w ręce Bonerów, którzy nadali mu renesansowy charakter. Sławę przyniósł mu płk. Hawryło Hołubek, dowódca, który w 1587 roku pokonał szwedzkie oddziały idące pod Kraków. Niestety, ostateczny cios zadał potop szwedzki - w 1657 roku Szwedzi podczas odwrotu podpalili zamek. Warownia nigdy nie została w pełni odbudowana, popadając w ruinę, by ostatecznie zostać częściowo wysadzoną przez poszukiwaczy skarbów.

Spotkanie z Legendą: Tajemnicze Opowieści o Zaklętych Rycerzach

Nie tylko historia czeka na odkrycie, ale także fascynujące legendy. Jedna z nich opowiada o skamieniałych dziecięcych postaciach głęboko pod ziemią, a raz do roku, w Niedzielę Palmową, zamek ożywa. Zaklęci rycerze zasiadają do stołów, a cała twierdza tętni życiem. To opowieść, która przyprawia o dreszcze i dodaje zamkowi jeszcze większego uroku.

Rekonstrukcja i nowoczesność: odbudowa Zamku w Rabsztynie

Od dwóch dekad, dzięki staraniom Gminy Olkusz, zamek przechodzi proces spektakularnej rekonstrukcji i konserwacji. Prace archeologiczne przyniosły niezwykłe odkrycia – odgruzowano i zabezpieczono zamkowe piwnice, odkrywając w nich studnię oraz pozostałości dawnej łaźni i kuchni. Przeszklenie części piwnic pozwala dziś na rzucenie okiem na znaleziska archeologiczne, a dziedziniec zamku stał się strefą rekreacyjną, pełną zieleni, kawiarni i sklepiku z pamiątkami.

Obecnie zamek przechodzi kolejny etap modernizacji. Wkrótce w pomieszczeniach zamku średniego i górnego powstaną nowe, multimedialne ekspozycje z tablicami informacyjnymi i zabytkami archeologicznymi. Turyści będą mogli zobaczyć m.in. zrekonstruowany system dawnego ogrzewania podłogowego (hypocaustum) oraz zachowane detale architektoniczne, jak portal i kominek. Inwestycje obejmują również salę edukacyjną, modernizację oświetlenia i infrastrukturę wspierającą organizację wydarzeń plenerowych.

Jak powiedział burmistrz Roman Piaśnik: "Zamek w Rabsztynie ma ogromny potencjał turystyczny, ale wymaga ciągłej troski. Jestem przekonany, że efekty prac spodobają się zarówno mieszkańcom, jak i turystom chętnie odwiedzającym tę perłę Szlaku Orlich Gniazd."

Widoki, które zapierają dech: Panorama z Zamkowej Wieży

Głęboka fosa, most zwieszony nad nią, przeszklony pawilon zamkowych piwnic – to tylko preludium do najwspanialszego widoku. Okrągła wieża zamkowa serwuje panoramę na Olkusz i zamek w Bydlinie, co sprawia, że chwile spędzone na zamku Rabsztyn pozostaną w pamięci na zawsze.

Wydarzenia kulturalne i sztuka: Żywa Historia Zamku

Zamek Rabsztyn nie jest tylko miejscem na kartach historii. To również przestrzeń dla sztuki i kultury, która tętni życiem. Jak zachęcają sami gospodarze obiektu: „Spotkasz tutaj rycerzy walczących w licznych turniejach. Ze szczytu widokowej wieży zobaczysz okazałą panoramę okolic Olkusza, a po inscenizacjach rycerskich potyczek odpoczniesz przy pysznej kawie”. Plenery malarskie czy doroczne święto Jury, słynna Juromania, to tylko niektóre z wydarzeń, które ożywiają zamek, przyciągając zarówno pasjonatów historii, jak i miłośników sztuki.

Chata Antoniego Kocjana: Historia Bohatera u Podnóża Zamku

Będąc w Rabsztynie, warto zobaczyć coś jeszcze. W bezpośrednim sąsiedztwie zamku znajduje się zrekonstruowana chata Antoniego Kocjana. Był to wybitny konstruktor szybowcowy i jednocześnie szef wywiadu lotniczego Armii Krajowej, który złamał tajemnice niemieckiej broni V1 i V2. Jego rodzinny, drewniany dom został tu przeniesiony i odtworzony, stanowiąc fascynujący przystanek historyczny. Warto wiedzieć, że od kwietnia do października zwiedzanie chaty jest w cenie biletu na zamek.

Informacje Praktyczne: Zwiedzanie Zamku Rabsztyn

• Godziny otwarcia: Zamek (poza poniedziałkami) można zwiedzać w tygodniu w godzinach 9:00-17:00 oraz w weekendy od 10:00-18:00. Warto sprawdzić aktualne godziny na stronie zamku, gdyż mogą się one różnić w trakcie trwania wydarzeń.
• Cennik (ceny na lato 2025):
  • Wtorek–piątek: bilet normalny 20 zł, ulgowy 15 zł
  • Weekend: bilet normalny 25 zł, ulgowy 18 zł
  • Przewodnik: 80 zł (grupa do 40 osób)
  • Audioguide: 5 zł
• Udogodnienia: W pobliżu zamku znajduje się płatny parking oraz miejsca do pozostawienia rowerów. Można płacić kartą. Wejście posiada podjazd dla wózków, jednak w obiekcie nie ma windy. Na teren zamku można wejść z psem na smyczy.
• Sesje fotograficzne: Możliwe jest zorganizowanie sesji na tle murów po indywidualnym uzgodnieniu z zarządcą obiektu.

Podsumowanie: Zamek Rabsztyn - Miejsce, które ożywa w obiektywie

Zamek Rabsztyn to nie tylko kolejna atrakcja na Szlaku Orlich Gniazd. To podróż w czasie, spotkanie z legendą i szansa na zatrzymanie chwil w obiektywie. Dzięki staraniom Gminy Olkusz, to miejsce nie tylko przetrwało wieki, ale także stale się rozwija, stając się punktem odkrycia dla wszystkich, którzy pragną zanurzyć się w historii i tajemnicach Jury Krakowsko-Częstochowskiej.

Zapraszamy do odkrywania świata Okiem Obiektywu na Zamku Rabsztyn!

Inne miejsca warte odwiedzenia: MAPA
GPS: 50°18′03″N 19°35′39″E